Aafke Nijhuis (32) wilde graag iets voor een ander betekenen tijdens de coronacrisis. Via haar zus hoorde ze dat er ‘Kletsmaatjes’ werden gezocht. Dat leek haar een prima manier om veilig iets zinvols te doen. Nu kletst Aafke elke week met een Syrische man én maakt ze kennis met zijn cultuur.
“Mijn achtergrond ligt in voeding en gezondheid. Ik heb gewerkt in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Vooral rondom het thema ‘ondervoeding’. Op dit moment ben ik in Nederland op zoek naar een baan en liggen mijn Lindy Hop-danslessen noodgedwongen stil. Ik heb dus genoeg tijd om tweemaal per week een uur als kletsmaatje te skypen met de Syrische man van eind 30 aan wie ik door Het Begint met Taal werd gekoppeld.”
Veel praten
“De Nederlandse taal is soms super moeilijk, dat leerde ik al snel! Mijn kletsmaatje is geen beginner meer, maar soms heeft hij een vraag die ik totaal niet kan beantwoorden. Vorige week zei ik “dat zal wel”. Nou, leg maar eens uit wat je daarmee bedoelt… Ook moet ik soms diep graven in mijn geheugen. Wat waren voorzetsels ook alweer? Gelukkig draait het daar allemaal niet echt om in dit project. Veel praten staat voorop. Ik maak mijn taalgebruik wel wat eenvoudiger nu, maar opeens floept er toch nog weleens een Nederlandse uitdrukking uit. Zoals: “De moed zakte me in de schoenen.” O jee…Gelukkig volgt mijn kletsmaatje ook nog drie keer per week reguliere lessen Nederlands.”
Band opbouwen
“Stukje bij beetje bouwen we een band op. Soms vertelt mijn kletsmaatje iets persoonlijks over zijn familie of vroegere leven in Syrië. Dat betekent veel voor mij. Af en toe lopen zijn vrouw of kinderen door het beeld en komen ze even hallo zeggen. Dat vind ik leuk. Ook krijg ik een stukje van de Syrische cultuur mee. Zo heb ik gedurende de Ramadan veel met mijn Kletsmaatje geskypet om daar van alles over te weten te komen.”
Associatie
“Ik heb via e-learning de korte filmpjes van Het Begint Met Taal doorlopen. Die waren heel nuttig. Zo was er de tip om via associatie de woordenschat te vergroten en met de nieuwe woorden zinnen te gaan maken. Bijvoorbeeld het woord ‘voetbal’ en daar vervolgens allemaal woorden bij bedenken ‘keeper’, ‘schieten’, ‘trainen’. Zelf verzin ik ook oefeningen met woorden die mijn kletsmaatje niet kent en geef ik hem voorbeeldzinnen. Om de verleden tijd te oefenen vraag ik naar vorige week of naar vroeger (‘Hoe vierde je Ramadan in Syrië?’). De laatste tijd komt mijn kletsmaatje steeds meer met eigen vragen over de Nederlandse taal en zo vliegt het uur voorbij. Sinds kort zit ik in een Facebook-groep met andere kletsmaatjes en daarin wordt veel interessants in de vorm van filmpjes en tips gedeeld. Heel handig!”
Toegevoegde waarde
“Het geeft hartstikke veel voldoening om iemand zo te helpen met het onder de knie krijgen van de Nederlandse taal. Mijn kletsmaatje gaat normaal gesproken eens per week naar voetbal. Dat is dan de enige plek waar hij zijn Nederlands ‘in het echt’ kan oefenen, buiten de Nederlandse les. Een keer in de week is niet veel, en tijdens de coronacrisis viel dat helemaal weg. Ik weet dus dat die twee keer per week dat wij praten echt een toegevoegde waarde heeft voor hem. Daarnaast is het ook gezellig kletsen en veel lachen. Als ik soms wat chagrijnig aan het begin van het gesprek ben, is dat na een uur omgeslagen naar vrolijkheid.”
Voldoening
“Natuurlijk, het kost mij wat tijd om voor te bereiden, ongeveer een kwartier per sessie, en dan natuurlijk het gesprek zelf. Daarnaast heb ik in het begin de e-learning gevolgd, maar daar ben je zo doorheen. Wij spreken elkaar twee keer in de week een uur, maar dat kun je zelf afstemmen met je kletsmaatje. Deze inspanning weegt niet op tegen de voldoening die het me geeft.”
Ruimere blik op de wereld
“Ik merk dat het me raakt dat mijn kletsmaatje zo zijn best doet om met Nederlanders in contact te komen, maar dat dat zo moeizaam gaat. Ik leer iemand kennen waar ik normaal gesproken niet zo snel mee in aanraking zou komen. Mijn kletsmaatje zit in een andere levensfase dan ik en komt uit een andere cultuur. Dat heeft voor mij een grote toegevoegde waarde omdat ik me zo meer kan inleven in de ander. Het verruimt mijn blik op de wereld. We hebben afgesproken dat mijn vriend en ik bij hem thuis komen eten als het weer kan en mag. Daar kijk ik echt naar uit.”
Gewoon doen!
“Tegen potentieel geïnteresseerde kletsmaatjes zou ik willen zeggen: gewoon doen! Als je één of twee uurtjes in de week kunt missen, is dit een ideale vorm van vrijwilligerswerk, zeker omdat het vanuit huis kan. Je hoeft er niks bijzonders voor te kunnen, want Nederlands spreek je tenslotte al. Je bent een waardevolle toevoeging.”
“Tot slot: ik vind het belangrijk dat de politiek de menselijkheid van het integratiebeleid in de gaten houdt. Ik denk bijvoorbeeld dat mijn kletsmaatje er enorm bij gebaat zou zijn om aan het werk te kunnen. Dan creëer je voor hem meer eigenwaarde, binding met andere Nederlanders én kan hij de taal oefenen. Mijn eigen ervaring in het buitenland is dat je een taal vooral leert in de praktijk en niet alleen door het volgen van lessen. Ik hoop dat het Kletsmaatjesproject ook na de coronacrisis blijft bestaan. Je kunt online echt contact leggen en eenzaamheid wat tegen gaan.”
Dit verhaal is opgeschreven door Anja Boerema in 2020.