Toen Jamal uit Afghanistan vluchtte voor de Taliban, wist hij niet wat mijn bestemming was. Zijn enige doel was veilig zijn. Pas toen hij in Nederland aankwam, begreep hij wat hij allemaal kwijt was: niet alleen zijn spullen maar ook zijn dromen.
“Ik kom uit een grote familie maar voelde me ineens alleen op de wereld. Elf jaar lang woonde ik in een Azielzoekerscentrum. Die jaren zijn weggegooid; ik kon niks in het AZC, niet eens de taal leren. Er brak een moeilijke tijd aan. Je zit met veel mensen bovenop elkaar, iedereen is agressief en gefrustreerd. Het was er niet veilig en als er iets gebeurde – iemand stal bijvoorbeeld iets – werd je soms aangewezen als schuldige terwijl je niks had gedaan. Er heerste continu wantrouwen.”
Gesprekjes oefenen
“Een van mijn grootste problemen was de taal. In Afghanistan had ik niet leren lezen of schrijven. Ik en mijn oudere zus moesten vanaf onze tienerjaren werken, zodat mijn jongere broertjes en zusjes naar school konden. In Nederland, in het AZC, kon je in die tijd nog geen taalcoaching of Nederlandse les krijgen. Later volgde ik een inburgeringscursus maar de docent gaf les aan twee klassen tegelijk en er was geen tijd om vragen te stellen. Gelukkig kon ik taalcoaching volgen bij bibliotheek Oog in Al in Utrecht. In het groepje van taalcoach Wim oefenden we gesprekjes en leerde ik nieuwe woorden.”
Samen verjaardagen vieren
“Intussen had ik ook op sociaal vlak mijn draai in Nederland wat beter gevonden. In Doorn zat een bejaardentehuis en de bewoners werden geregeld in rolstoelen naar een hertenkampje gebracht. Daar ging ik met ze praten. Tijdens een open dag in het Asielzoekerscentrum maakte ik bovendien kennis met het Nederlandse gezin van Monique en Nick. Nick nodigde mij uit op een verjaardag van een van zijn dochters en zij kwamen vervolgens ook op mijn verjaardag. Als ze de kinderen naar school hadden gebracht, gingen we samen boodschappen doen. Monique ging met mij mee naar de IND en hielp me met alle papieren die ik moest invullen. Ik ging vrijwilligerswerk doen bij een AZC in Almere en werkte met jongeren op de Vrije School in Zeist.”
Meedoen
“Toen ik Monique en Nick en hun kinderen leerde kennen had ik het gevoel dat ik een beetje ‘meedeed’. Ook mijn taalcoach Wim was belangrijk voor mij. Taal is als de sleutel van een huis, pas als je de taal spreekt kun je naar binnen en wordt je wereld groter. Taal is essentieel om met andere mensen te communiceren en elkaar te begrijpen. Spreek je de taal niet, dan heb je het gevoel dat je blind bent. Ik ben heel blij dat ik door taalcoaching de kans kreeg om mee te doen. En dat werd wel héél mooi voelbaar toen ik tijdens het jubileumfeest van Het Begint met Taal naast Koningin Máxima zat en een praatje met haar kon maken!”
Dit verhaal is geschreven door Eline Dragt in 2018.